Στις αρχές του 2004, λίγες ημέρες μετά τα πεντηκοστά του γενέθλια, ο κορυφαίος ισραηλινός πεζογράφος Νταβίντ Γκρόσμαν ξεκίνησε ένα οδοιπορικό 30 ημερών κατά μήκος του Ισραήλ. Περπάτησε από τα σύνορα με τον Λίβανο ως το σπίτι του στα προάστια της Ιερουσαλήμ. Εγραφε ένα μυθιστόρημα με ηρωίδα την Ορα, μητέρα ενός στρατιώτη ο οποίος συμμετέχει εθελοντικά σε επιχείρηση κατά των Παλαιστινίων στο ξεκίνημα της δεύτερης Ιντιφάντα. Η Ορα, βασανισμένη από κακά προαισθήματα, ξεκινάει από το σπίτι της στην Ιερουσαλήμ για ένα οδοιπορικό ως τη Γαλιλαία παρέα με τον πρώην εραστή της, με τη βαθιά, ανεξήγητη πεποίθηση πως, αν κανείς δεν τη βρει για να της πει «κακά μαντάτα» για τον θάνατο του γιου της, τότε εκείνος θα παρέμενε ασφαλής.
Ο Γκρόσμαν περπατούσε περίπου 15 χιλιόμετρα την ημέρα ακολουθώντας τη φανταστική πορεία της Ορα. Και ο δικός του γιος, ο δευτερότοκος Γιούρι, παρουσιαζόταν εκείνες τις ημέρες στον στρατό, ενώ ο μεγαλύτερος, ο Γιόναθαν , σύντομα θα απολυόταν. Ο πατέρας χρησιμοποίησε τη γραφή όπως η Ορα τη φυγή: σαν φυλαχτό που θα κρατούσε το κακό μακριά από τα παιδιά του.
Το μυθιστόρημα είχε σχεδόν ολοκληρωθεί όταν, τον Ιούλιο του 2006, ξέσπασε ο πόλεμος με τη Χεζμπολάχ. Ο Γκρόσμαν, αν και διάσημος για τις αντιπολεμικές πεποιθήσεις του, υποστήριξε αρχικά τη στρατιωτική δράση πιστεύοντας πως η πατρίδα του είχε δικαίωμα να προστατεύσει τους πολίτες και τους στρατιώτες της. Καθώς όμως ο αριθμός των νεκρών λιβανέζων αμάχων πολλαπλασιαζόταν, ζήτησε δημοσίως την άμεση κατάπαυση του πυρός.
«Δεν διαθέτω την πολυτέλεια της απόγνωσης»
«Η επιστροφή στο μυθιστόρημα μετά τον θάνατο του γιου μου» εξηγεί ο Γκρόσμαν «ήταν ένα σταθερό σημείο στη ζωή μου. Αισθανόμουν σαν κάποιος που είχε βιώσει έναν σεισμό, που το σπίτι του είχε καταρρεύσει και προσπαθούσε να το ξαναχτίσει τοποθετώντας το ένα τούβλο πάνω από το άλλο. Γράφοντας μια πρόταση, εμφυσώντας ζωή σε χαρακτήρες και καταστάσεις, ένιωθα ότι ξανάχτιζα το σπίτι μου. Ηταν ένας τρόπος να αντιμετωπίσω το βάρος του πένθους». Πώς αισθάνεται για τη σημερινή κατάσταση στη Μέση Ανατολή; Υπάρχει ελπίδα να ζήσουν ειρηνικά Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί; «Κανείς δεν πρέπει να ενδίδει στην αρχέγονη επιθυμία για εκδίκηση» απαντά. «Δεν βλέπω καλύτερη λύση από τη δημιουργία δύο κρατών. Σήμερα είμαι περισσότερο θλιμμένος, ίσως και απελπισμένος, αλλά όχι με τρόπο που να με αδρανοποιεί. Ισως δεν διαθέτω πια την πολυτέλεια της απόγνωσης».
Στις 14 Αυγούστου σταμάτησαν οι εχθροπραξίες. Ηταν αργά. Στις 12 Αυγούστου ο συγγραφέας πληροφορήθηκε την τραγική είδηση: ο Γιούρι σκοτώθηκε όταν το άρμα μάχης του χτυπήθηκε από ρουκέτα στον Νότιο Λίβανο- δύο εβδομάδες πριν από τα 21α του γενέθλια, τρεις μήνες προτού απολυθεί.
«Το πένθος» είπε ο Γκρόσμαν σε πρόσφατη συνέντευξή του «είναι σαν εξορία. Εξορίζεσαι από όλα όσα γνωρίζεις. Δεν μπορείς πια να θεωρείς τίποτε δεδομένο». Ετσι, λίγες ημέρες μετά την κηδεία, αναζήτησε παρηγοριά στη συγγραφή.
«Ξεκίνησα να γράφω για μία ώρα. Την επόμενη ημέρα προσέθεσα δέκα λεπτά, τη μεθεπόμενη ακόμη δέκα. Ηταν δύσκολο. Πήγαινα κατευθείαν στο μέρος που φοβόμουν πιο πολύ. Αλλά, από την άλλη, ήταν το μοναδικό μέρος που μπορούσα να πάω» είπε.
Το αποτέλεσμα, το πολυσέλιδο βιβλίο «Τo the end of the land» («Μέχρι το τέλος της γης»), κυκλοφόρησε στο Ισραήλ το 2008, ενώ εφέτος μεταφράστηκε στα αγγλικά. Η κριτική έσπευσε να το χαρακτηρίσει το συγκλονιστικότερο κείμενό του.
ΝΤΑΒΙΝΤ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΓΟΛΙΑΘ
Ο Νταβίντ Γκρόσμαν γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1954. Η μητέρα του γεννήθηκε στην Παλαιστίνη και ο πατέρας του στην Πολωνία.Ο Γκρόσμαν έχει γράψει επτά μυθιστορήματα,παιδικά βιβλία και δοκίμια,όπου συχνά ρίχνει φως στις σκληρές συνθήκες ζωής των Παλαιστινίων της Δυτικής Οχθης και ασκεί έντονη κριτική στην πολιτική του Ισραήλ. Σοκαρισμένος από τη φονική επιδρομή των κομάντος κατά του διεθνούς στολίσκου που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα τον περασμένο Μάιο,ο Γκρόσμαν έκανε λόγο για«παρακμή του ισραηλινού κράτους»και προέβλεψε ότι«θα ξεκινήσει ένας νέος κύκλος εκδίκησης και μίσους με απρόβλεπτες συνέπειες».Πρόσφατα η Ομοσπονδία Γερμανών Εκδοτών τον τίμησε για τους μακροχρόνιους αγώνες του για να λυθεί ειρηνικά το Παλαιστινιακό. ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Απόσπασμα από το νέο μυθιστόρημα του Νταβίντ Γκρόσμαν. Θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά στις αρχές του 2011 από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Γιατί κλαίει η αόρατη αράβισσα νοσοκόμα;
(...) Η Ορα ρώτησε, δηλαδή θα γίνει όντως πόλεμος; Και εκείνος απάντησε, τρελάθηκες; Εχει ήδη αρχίσει, εδώ και δυο μέρες τουλάχιστον. Κι εκείνη εμβρόντητη, πότε άρχισε; Προχθές, νομίζω, και μάλιστα σ΄ το είχα πει χθες ή προχθές, δεν θυμάμαι πότε, μπερδεύω τις μέρες. Κι εκείνη σαστισμένη, έκπληκτη, σωστά, μου το είχες πει... Και κομμάτια από όνειρα παράξενα και τρομαχτικά της ήρθαν στον νου. Ολη την ώρα ακούγονται σειρήνες και πυροβολισμοί, κι άκουσα ελικόπτερα να προσγειώνονται, σίγουρα θα υπάρχουν ήδη ένα εκατομμύριο τραυματίες και σκοτωμένοι.
Τι συμβαίνει όμως στον πόλεμο; ρώτησε, κι εκείνος είπε, ούτε ξέρω, ούτε υπάρχει κανένας που θα μπορούσαμε να τον ρωτήσουμε εδώ, δεν έχουν μυαλό για μας και η Ορα ρώτησε, και η αδελφή Βίκυ; Πού είναι; Κι εκείνος δίστασε, μπορεί να έφυγε όταν άρχισε ο πόλεμος, σίγουρα θα θέλει να περιποιείται αληθινούς τραυματίες, και η Ορα συνέχισε τις ερωτήσεις, τότε ποιος φροντίζει εμάς; Κι εκείνος, τώρα είναι μόνο αυτή, η κοντή κι αδύνατη Αράβισσα, που κλαίει, την έχεις ακούσει;
Και η Ορα εξεπλάγη, άνθρωπος είναι αυτό που κλαίει; Νόμιζα πως ήταν κάποιο ζώο που έσκουζε, είσαι βέβαιος; Κι εκείνος είπε, είναι άνθρωπος, σίγουρα. Και η Ορα είπε, πώς και δεν την έχω δει; Κι εκείνος, έτσι είναι, έρχεται και φεύγει, παίρνει τις εξετάσεις, σου βάζει τα φάρμακα και το φαγητό στον δίσκο, και μόνο αυτή βρίσκεται τώρα εδώ, μέρα-νύχτα.
Βύζαξε τα μάγουλά του και παρατήρησε, αστείο δεν είναι που μας άφησαν εδώ πέρα μόνους με μια Αράβισσα; Σίγουρα δεν επιτρέπουν σε Αραβες να περιποιούνται τους τραυματίες. Και η Ορα δεν έχει ησυχία, και γιατί κλαίει; Τι της συμβαίνει; Κι εκείνος, και πού να ξέρω εγώ; Κι εκείνη, δεν τη ρώτησες; Κι εκείνος, έρχεται πάντα όταν κοιμάμαι. Από τότε που άρχισε ο πόλεμος δεν την έχω δει (...).
Ο Γκρόσμαν περπατούσε περίπου 15 χιλιόμετρα την ημέρα ακολουθώντας τη φανταστική πορεία της Ορα. Και ο δικός του γιος, ο δευτερότοκος Γιούρι, παρουσιαζόταν εκείνες τις ημέρες στον στρατό, ενώ ο μεγαλύτερος, ο Γιόναθαν , σύντομα θα απολυόταν. Ο πατέρας χρησιμοποίησε τη γραφή όπως η Ορα τη φυγή: σαν φυλαχτό που θα κρατούσε το κακό μακριά από τα παιδιά του.
Το μυθιστόρημα είχε σχεδόν ολοκληρωθεί όταν, τον Ιούλιο του 2006, ξέσπασε ο πόλεμος με τη Χεζμπολάχ. Ο Γκρόσμαν, αν και διάσημος για τις αντιπολεμικές πεποιθήσεις του, υποστήριξε αρχικά τη στρατιωτική δράση πιστεύοντας πως η πατρίδα του είχε δικαίωμα να προστατεύσει τους πολίτες και τους στρατιώτες της. Καθώς όμως ο αριθμός των νεκρών λιβανέζων αμάχων πολλαπλασιαζόταν, ζήτησε δημοσίως την άμεση κατάπαυση του πυρός.
«Δεν διαθέτω την πολυτέλεια της απόγνωσης»
«Η επιστροφή στο μυθιστόρημα μετά τον θάνατο του γιου μου» εξηγεί ο Γκρόσμαν «ήταν ένα σταθερό σημείο στη ζωή μου. Αισθανόμουν σαν κάποιος που είχε βιώσει έναν σεισμό, που το σπίτι του είχε καταρρεύσει και προσπαθούσε να το ξαναχτίσει τοποθετώντας το ένα τούβλο πάνω από το άλλο. Γράφοντας μια πρόταση, εμφυσώντας ζωή σε χαρακτήρες και καταστάσεις, ένιωθα ότι ξανάχτιζα το σπίτι μου. Ηταν ένας τρόπος να αντιμετωπίσω το βάρος του πένθους». Πώς αισθάνεται για τη σημερινή κατάσταση στη Μέση Ανατολή; Υπάρχει ελπίδα να ζήσουν ειρηνικά Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί; «Κανείς δεν πρέπει να ενδίδει στην αρχέγονη επιθυμία για εκδίκηση» απαντά. «Δεν βλέπω καλύτερη λύση από τη δημιουργία δύο κρατών. Σήμερα είμαι περισσότερο θλιμμένος, ίσως και απελπισμένος, αλλά όχι με τρόπο που να με αδρανοποιεί. Ισως δεν διαθέτω πια την πολυτέλεια της απόγνωσης».
Στις 14 Αυγούστου σταμάτησαν οι εχθροπραξίες. Ηταν αργά. Στις 12 Αυγούστου ο συγγραφέας πληροφορήθηκε την τραγική είδηση: ο Γιούρι σκοτώθηκε όταν το άρμα μάχης του χτυπήθηκε από ρουκέτα στον Νότιο Λίβανο- δύο εβδομάδες πριν από τα 21α του γενέθλια, τρεις μήνες προτού απολυθεί.
«Το πένθος» είπε ο Γκρόσμαν σε πρόσφατη συνέντευξή του «είναι σαν εξορία. Εξορίζεσαι από όλα όσα γνωρίζεις. Δεν μπορείς πια να θεωρείς τίποτε δεδομένο». Ετσι, λίγες ημέρες μετά την κηδεία, αναζήτησε παρηγοριά στη συγγραφή.
«Ξεκίνησα να γράφω για μία ώρα. Την επόμενη ημέρα προσέθεσα δέκα λεπτά, τη μεθεπόμενη ακόμη δέκα. Ηταν δύσκολο. Πήγαινα κατευθείαν στο μέρος που φοβόμουν πιο πολύ. Αλλά, από την άλλη, ήταν το μοναδικό μέρος που μπορούσα να πάω» είπε.
Το αποτέλεσμα, το πολυσέλιδο βιβλίο «Τo the end of the land» («Μέχρι το τέλος της γης»), κυκλοφόρησε στο Ισραήλ το 2008, ενώ εφέτος μεταφράστηκε στα αγγλικά. Η κριτική έσπευσε να το χαρακτηρίσει το συγκλονιστικότερο κείμενό του.
ΝΤΑΒΙΝΤ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΓΟΛΙΑΘ
Ο Νταβίντ Γκρόσμαν γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1954. Η μητέρα του γεννήθηκε στην Παλαιστίνη και ο πατέρας του στην Πολωνία.Ο Γκρόσμαν έχει γράψει επτά μυθιστορήματα,παιδικά βιβλία και δοκίμια,όπου συχνά ρίχνει φως στις σκληρές συνθήκες ζωής των Παλαιστινίων της Δυτικής Οχθης και ασκεί έντονη κριτική στην πολιτική του Ισραήλ. Σοκαρισμένος από τη φονική επιδρομή των κομάντος κατά του διεθνούς στολίσκου που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα τον περασμένο Μάιο,ο Γκρόσμαν έκανε λόγο για«παρακμή του ισραηλινού κράτους»και προέβλεψε ότι«θα ξεκινήσει ένας νέος κύκλος εκδίκησης και μίσους με απρόβλεπτες συνέπειες».Πρόσφατα η Ομοσπονδία Γερμανών Εκδοτών τον τίμησε για τους μακροχρόνιους αγώνες του για να λυθεί ειρηνικά το Παλαιστινιακό. ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ
Απόσπασμα από το νέο μυθιστόρημα του Νταβίντ Γκρόσμαν. Θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά στις αρχές του 2011 από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Γιατί κλαίει η αόρατη αράβισσα νοσοκόμα;
(...) Η Ορα ρώτησε, δηλαδή θα γίνει όντως πόλεμος; Και εκείνος απάντησε, τρελάθηκες; Εχει ήδη αρχίσει, εδώ και δυο μέρες τουλάχιστον. Κι εκείνη εμβρόντητη, πότε άρχισε; Προχθές, νομίζω, και μάλιστα σ΄ το είχα πει χθες ή προχθές, δεν θυμάμαι πότε, μπερδεύω τις μέρες. Κι εκείνη σαστισμένη, έκπληκτη, σωστά, μου το είχες πει... Και κομμάτια από όνειρα παράξενα και τρομαχτικά της ήρθαν στον νου. Ολη την ώρα ακούγονται σειρήνες και πυροβολισμοί, κι άκουσα ελικόπτερα να προσγειώνονται, σίγουρα θα υπάρχουν ήδη ένα εκατομμύριο τραυματίες και σκοτωμένοι.
Τι συμβαίνει όμως στον πόλεμο; ρώτησε, κι εκείνος είπε, ούτε ξέρω, ούτε υπάρχει κανένας που θα μπορούσαμε να τον ρωτήσουμε εδώ, δεν έχουν μυαλό για μας και η Ορα ρώτησε, και η αδελφή Βίκυ; Πού είναι; Κι εκείνος δίστασε, μπορεί να έφυγε όταν άρχισε ο πόλεμος, σίγουρα θα θέλει να περιποιείται αληθινούς τραυματίες, και η Ορα συνέχισε τις ερωτήσεις, τότε ποιος φροντίζει εμάς; Κι εκείνος, τώρα είναι μόνο αυτή, η κοντή κι αδύνατη Αράβισσα, που κλαίει, την έχεις ακούσει;
Και η Ορα εξεπλάγη, άνθρωπος είναι αυτό που κλαίει; Νόμιζα πως ήταν κάποιο ζώο που έσκουζε, είσαι βέβαιος; Κι εκείνος είπε, είναι άνθρωπος, σίγουρα. Και η Ορα είπε, πώς και δεν την έχω δει; Κι εκείνος, έτσι είναι, έρχεται και φεύγει, παίρνει τις εξετάσεις, σου βάζει τα φάρμακα και το φαγητό στον δίσκο, και μόνο αυτή βρίσκεται τώρα εδώ, μέρα-νύχτα.
Βύζαξε τα μάγουλά του και παρατήρησε, αστείο δεν είναι που μας άφησαν εδώ πέρα μόνους με μια Αράβισσα; Σίγουρα δεν επιτρέπουν σε Αραβες να περιποιούνται τους τραυματίες. Και η Ορα δεν έχει ησυχία, και γιατί κλαίει; Τι της συμβαίνει; Κι εκείνος, και πού να ξέρω εγώ; Κι εκείνη, δεν τη ρώτησες; Κι εκείνος, έρχεται πάντα όταν κοιμάμαι. Από τότε που άρχισε ο πόλεμος δεν την έχω δει (...).
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=359659&ct=2&dt=10/10/2010#ixzz173UubXu6
Εφημερίδα Το Βήμα 10 Οκτωβριου 2010
Το έργο του Νταβίντ Γκρόσμαν θα συζητηθεί ανάμεσα σε άλλα στην εκδήλωση "Οι γείτονές μας αυτοί οι άγνωστοι" που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου στις 7.30 στον Τεχνοχώρο της ΕΘΑΛ με τη στήριξη των λεσχών ανάγνωσης "Βιβλιοτρόπιο" και "Διά-Λογος".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου